Առողջագիտություն
Առողջ սնունդ
Սնունդը մարդու համար կառուցվածքաին նյութ է և էներգիաի աղբյուր:
1.Սպիտակուցներ- կաթնամթերք, մսամթերք
2.Ածղաջրեր-հացամթերք
3 Ճարպեր- կարագ, յուղ, ձեթ
4. Հանքաին աղեր
5.Ջուր
Առանձին
խումբ են կազմում վիտամինները, որոնք չեն օգտագործվում ոչ որպես սնունդ և էներգիաի
աղբյուր: Բայց առանց նրանց կյանքը անհնար է: Վիտամինները ունեն սպիտակուցաին կառուցվածք:
Առողջություն
Առողջությունը դա մարդու նորմալ վիճակն է երբ նա իրեն լավ է զգում: Առողջությունը լինում է երեք տեսակի` ֆիզիկական,հոգեկան և բարոյական: Առողջությունը կախված է հետևյալ գործոններից:
Ֆիզիկակակն առողջությունը դա երբ մարդու մարմինը իրեն լավ է զգում:
1.Առողջ սնունդ
2. Շրջակա միջավայր
3. Հիգենիա
4.Վնասակար սովորություններ
5. Աղքատություն
6. կրթություն
7.Մարզանք և կոպում
8.Ժառանգականություն
9. Նոռմալ հոգևիճակ
10.
Մանկական ինֆեքցյաներ
Ջրծաղիկ,
կարմրուկ, խոզուկ:
Ջրծաղիկ
Ջրծաղիկը սուր
վարաքիչ վիրուսային հիվանդությունը փոխանցվում
է օդակաթիլային ճանապարհով: Փոքրերը հիվանդանում են 1-16 տարեկան հասակում,
հիվանդությունը տևում է 21 օր: Հիվանդության վերջում առաջանում է իմունիտետ(հվանդանում են
միայն մեկ անգամ):
Ջրծաղիկի ժամանակ մաշկի վրա
առաջանում են բշտիկներ, սկզբում դեմքին հետո սկսում են տարածվել ամբողջ մարմնով: Բշտիկների
մեջ, ջրային պարունակություն է: Բշտիկներ 5-6 օր ավելանում
են, հետո փակվում են կեղեվով, չորանում և ընկնում: Բշտիկները քոր են գալիս, բայց քորել
չի կարելի որովհետև տեղում կմնան խորը սպիեր:
Լինում է թուլությու, ջերմություն և ախորժակի կորուստ: Մրդը վարաքիչ է լինում վերջին բշտիկը ընկնելուց հետո ևս 5օր:
Կազմել մեր մեկ օրվա ճաշացանկը նաև օրեկան ծախսը:
Առողջ Սնունդ
Սնունդը մարդու կյանքին կարևոր բախկացուցիչն է այն ծառայում է ,<<որպես շինանյութ>> և էներգիայի աղբյուր:
Սննդի կազմության մեջ մտնում են հինգ բաղադրիչն եր.
1Սպիտակուցներ-ուտելիք, որը հարուստ է սպիտակուցներով- մսամթերք, կաթնամթերք
2Ածխաջրեր- ուտելիք, որը հարուստ է ածղաջրերով- մակառոնեղեն, հացահատիկեներ
3Ճարպեր- ուտելիք, որը հարուստ է ճարպերով- կարագ, ձեթ
4Հանքային աղեր- ուտելիք, որը հարուստ է հանքային աղերով- բոլոր գետնի տակ աճող բանջարեղենները՝ գետնախնձոր
5Ջուր- ուտելիք, որը հարուստ է ջուր
Սրանցից յուրաքանչյուրից մենք ունենք օրեկան կոնկրետ պահանջ, որը պետք է լրացնել: Քանի որ չկա մի այնպիսի ուտելիք, որըմեր պահանջին բավարարի մենք պետք է սնվենք շատ բազմազան:
Օրինակ չորս հինգ անգամ չորս հինգ ժամը մեկ՝ փոքր չափաբաբաժիններով:
1Նախաճաշ
2Երկրորդ նախաճաշ
3Ճաշ
4Հետճաշիկ
5ընդրիք
Սննդի որակը և քանակը կախված է. Տարիքից, սեռից, մասնագիտությունից,կլիմաից
Սննդի էներգետիկ արժեքը չափվում է կալորիաներով:
Չափահաս տղղամարդիկ օրեկան ծախսում են 2900-3600կկալ.
Չափահաս կանայք օրեկան ծախսում են2300-2600 կկալ.
Տեսողության հիգենա
Աչքի տեսողությունը պահպանելու համար կարևվոր է պահել համակարգչից և հռուստացույցից օգտվելու կանոնները, բնական լուսավորությունը, չհոգնեցնել, չգերլարել աչկերը: Կատարել աչքերի լիցքաթափող մարզող վարժություններ: Տեսողության համար օգտակար է մագուր օդին լինելը և պարանոցի մկանների մերսելը:
Ինֆենքցյոն հիվանդություններ
Հիվանդությունները ախտահանական պրոցեսներ են: Ինֆեքցյոն հիվանդությունները առաջացնում են մանրէները, վիրուսները, սնկերը: Ինֆեքցյոն պռոցես առաջանալու համար պարտադիր է երեք պայման.
1.Հիվանդության հարուցիչ
2.Փոխանցման ճանապարհ
3.Ընկալունակ օրգանիզմ
Նշենք մի քանի փոխանցման ճանապարհներ.
Օդակաթիլային
Սննդային
Ջրային
Կենցաղային
Կոնտակտային
Արյունային
................
Ընկալունակ օրգանիզմը դա այն օրգանիզմն է ով թերսնված է, մրսած է, ունի վիտամինների պակաս, չի պահում հիգեննայի կանոնները, գեր հոգնած է, անքուն է, մի խոսքով չի ապրում առողջ ապրելակերպով: Այսինքն նրա իմունիտետը ցածր է:
Գրրպ, հարբուխ
Գրիպը ծանր վիրուսային ինֆեքցյոն հիվանդություն է, որը ուղեքցվում է բոլոր օրգաններին թարախային բորբոքումով և ունին մահացության բարձր տոկոս:
Գրիպը չշփոթենք հարբուխի հետ երբ բորբոքվում են միայն վերին շնչուղիները(կոչվում է սուր շնչառական ինֆեքցի (ՍՇԻ):Ուղեքցվում է ընդանուր թոլությամբ, ջերմության բարձրացումով, հազով, փռշտոցով, քթից արտադրությամբ, մարմնի կոտրտվածության զգացումով, գլխացավով, ախորժակի իջեցումով,կոկորդացավով, ձայնի փոփոխությունով և այլն...: Ջերմության բարձրացումը օրգանիզմի պաշտպանական ռիակցիանե երբ օրգանիզմը պայքարում է ինֆեքցիաի դեմ: Ջերմ իջեցնող դեղերը, թուլացնոթւմ են այդ պաշտպանությունը: Մինջև 8,5 ջերմ իջեցնող չի կարելի: 8,5 հետո ջերմ իջեցնող թույլատրվում է: Պետք է տալ շատ խմելու հեղուկներ` թեյ, կոմպոտ, ջուր և այլն...: Ուտել վիտամին C հարուստ մրգեր, անկողնային ռեժիմ:
Չվարագվելու համար պետք է հեռու մնալ հիվանդից մոտավորապես 2մետր, կրել դիմակ, հաճախ օդափոխել սենիակը , հաճախակի լվացվել, առանձնացնել հիվանդի սպասքը և սպիտակեղենը: